Czy ceny ubezpieczeń dla samorządów wzrosną w 2020 r.?

• Samorządy powinny przygotować się na kilkuprocentowy wzrost cen ubezpieczeń mienia w przyszłym roku.
• Za ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej JST także zapłacą więcej niż w 2019 r.
• Sposobem na uniknięcie negatywnego wpływu podwyżek na budżet jest konsolidacja ubezpieczeń jednostek podległych, która pozwala na oszczędność rzędu 30-50% w skali roku.

Przyszły rok nie będzie łaskawy dla budżetów samorządowych. Rosnące wydatki i mniejsze wpływy z PIT zapewne zmuszą jednostki samorządu terytorialnego do szukania oszczędności. Mając jednak świadomość trendów, mogą się one przygotować na prawdopodobne zwyżki cen ubezpieczeń. O czym samorządy powinny pamiętać, planując budżet na 2020 rok?

– Największych zwyżek należy się spodziewać w ubezpieczeniach mienia od skutków żywiołów i nieprzewidzianych zdarzeń. Ich cena od kilku lat rośnie o około 6% w skali roku. Trend ten prawdopodobnie utrzyma się i w latach kolejnych, choć niebezpieczne zjawiska pogodowe z ostatnich lat mogą być przyczyną jeszcze bardziej dynamicznego skoku cen – nawet do 10-15% w 2020 r. Samorządy powinny być też przygotowane na wzrost cen za ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej. Z kolei w ubezpieczeniach komunikacyjnych sytuacja się już ustabilizowała, a ewentualne większe wydatki w tym zakresie będą wynikały raczej ze zwiększenia wartości posiadanej floty, a nie zmian rynkowych – zauważa Katarzyna Rydlewska, Manager ds. Obsługi Klientów Korporacyjnych w EIB SA.

Najbardziej zdrożeją polisy od skutków żywiołów

Od dwóch lat huragany i nawałnice z większą niż dotychczas częstotliwością nawiedzają nasz kraj. Skłania to towarzystwa ubezpieczeń do poważniejszego traktowania ryzyka ziszczenia się szkód o charakterze katastroficznym, które jak wiadomo, mogą powodować w skali danego samorządu nawet wielomilionowe straty. Ma to oczywiście przełożenie na kalkulację składki i niestety co do zasady oznacza jej zwiększenie w kolejnym roku. Co więcej, można też zauważyć bardziej restrykcyjne podejście do tych ryzyk i przywiązywanie większej wagi przez ubezpieczycieli do kwestii stanu zabezpieczeń zgłaszanego do ubezpieczenia mienia. W efekcie coraz częściej ubezpieczyciele rezygnują z udziału w danym postępowaniu przetargowym, już na etapie wniosków/zapytań oraz wyjaśnień do SIWZ. Trzeba też pamiętać, że w przypadku samorządów ryzyko szkody kalkulowane jest nie na zasadzie, „czy ona wystąpi”, ale „kiedy dojdzie do pierwszej i jakie będą jej rozmiary”.

– Wpływ na dostępność produktów ubezpieczeniowych dla samorządów ma też postępujący proces konsolidacji rynku ubezpieczeń w Polsce. W ostatnich latach byliśmy świadkami kilku fuzji i przejęć wśród zakładów ubezpieczeń. Na szczęście do tej pory nie przełożyło się to bezpośrednio na liczbę ofert składanych w postępowaniach dla samorządów. Jednak jeśli trend taki się utrzyma, może to oznaczać znacznie mniejszą konkurencyjność ofert w przyszłości, co może skutkować jeszcze większym wzrostem cen – wskazuje Katarzyna Rydlewska z EIB SA.

Drugim obszarem, w którym można się spodziewać utrzymania wzrostu cen polis dla samorządów, jest ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej w związku z prowadzoną działalnością i posiadanym mieniem. Wpływ na ten stan rzeczy ma przede wszystkim rosnąca świadomość mieszkańców, którzy ubiegają się o odszkodowania i zadośćuczynienia za ewentualne niedozwolone działania, zaniedbania lub zaniechania władz lokalnych. W związku z tym systematycznie zwiększa się zarówno liczba, jak i wysokość roszczeń wysuwanych wobec samorządów. Niemałą rolę odgrywa w tym procesie również aktywność różnego rodzaju kancelarii odszkodowawczych, których liczba w ciągu ostatnich kilku lat zauważalnie się zwiększyła. Można zaobserwować wzrost liczby spraw dotyczących szkód osobowych, a kwota zgłaszanych roszczeń może w wielu przypadkach stanowić poważne zagrożenie dla budżetów samorządowych.

Czego można się spodziewać w ubezpieczeniach komunikacyjnych?

Lawinowy wzrost cen obowiązkowego OC ppm. sprzed kilku lat, mimo że wzbudził wiele kontrowersji, sprawił, że nastąpiła stabilizacja w tym obszarze. W związku z tym samorządy nie powinny się obawiać podwyżek w 2020 roku, które jeżeli wystąpią, to będą raczej wynikały z indywidualnej szkodowości, a nie ogólnych tendencji rynkowych. Wzrostu kosztów związanych z zakupem ubezpieczeń komunikacyjnych muszą się spodziewać też te JST, które planują w przyszłym roku „odmłodzić” swoją flotę. Wymiana pojazdów na nowe zwiększa wartość floty, co nawet przy zachowaniu takiej samej stawki za ryzyko AC, oznacza nominalnie wzrost składki.

Czy można uniknąć zwiększenia wydatków?

Istnieje jednak sposób na uniknięcie dodatkowego obciążania z tytułu podwyżek cen. Jest nim konsolidacja ubezpieczeń dla wszystkich jednostek podległych władzom lokalnym.

– Choć rozwiązanie to niesie ze sobą wiele korzyści, to jeszcze nie wszystkie samorządy się na nie zdecydowały. Negocjując warunki dla większej liczby podmiotów, jesteśmy w stanie uzyskać dużo korzystniejsze warunki zarówno pod względem cenowym, jak i zakresowym. W obliczu rosnących składek w zakresie ubezpieczenia mienia czy odpowiedzialności cywilnej konsolidacja ubezpieczeń samorządu wydaje się więc właściwym kierunkiem zarządzania ryzykiem JST na rok 2020 i kolejne. Mądrze przeprowadzony proces konsolidacji ubezpieczeń pozwala na oszczędności rzędu 30-50% w skali roku – dodaje Katarzyna Rydlewska z EIB SA.

Trzeba też pamiętać, że oprócz optymalizacji finansowej i zakresu ochrony, konsolidacja zapewnia też większą efektywność zarządczą w kwestii kontroli bezpieczeństwa. Może to prowadzić, chociażby do mniejszej liczby roszczeń z tytułu odpowiedzialności cywilnej.